१.पृष्ठभूमि Background : – 

बहुजाति, बहुभाषी, बहुसंस्कृति, बहुधर्मि संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालका आदिवासी/ जनजाति मध्येका याक्खा जाति एक हुन् | नेपालको संबिधान २०७२ को धारा ३०६ मा उल्लेख भए बमोजिम अल्पसंख्यक रूपमा रहेको याक्खा जाति, आदिवासी/जनजाति उत्थान राष्ट्रिय प्रतिष्ठान ऐन २०५८ को अनुसूचिमा समेत सूचिकृत छ | याक्खा जतिको जनसंख्या राष्ट्रिय जनगणना बि.सं. २०५८ अनुसार १७,००३ एवं  साक्षरता ६४.१ प्रतिशत रहेको छ  | पूर्वी नेपालको धनकुटाको उत्तरी क्षेत्र एवं  संखुवासभाको दक्षिणी क्षेत्र उदगमस्थल मूलथलो भएका याक्खा जाति, याक्खा भाषी काठमाडौ उपत्यका लगाएत ४४ जिल्लामा बसोबास रहेको उल्लेख छ | यसैगरी याक्खा जातिका बालबालिकाहरू प्राथमिक बिद्यालय देखि माध्यमिक तहसम्म अध्ययन गर्ने अर्थात् स्कुल जाने विद्यार्थीको संख्या ६,९१५, (एस.एल.सी.) उत्तीर्ण गर्नेको संख्या ८७८, स्नातक उत्तीर्ण गर्नेको संख्या ८९ समेत जनगणनामा  उल्लेख गरिएको छ | नेपालको राष्ट्रिय जनगणना बि.सं. २०६८ अनुसार याक्खा जातिको कूल जनसंख्या जम्मा २४,३३६/-  याक्खा मातृ भाषा उल्लेख गराउनेको संख्या १९,५५८ /-  रहेको छ |

(Nepal Indigenous Peoples’ Yakkha Organization (NIYO).

बि.सं. २०५७ अर्थात् २१ फेब्रुरी २००१ मा स्थापना भएको नेपाल आदिवासी याक्खा संघ, श्री रामजी कोङरेनको संयोजत्वमा सदस्यहरू – श्री बिजय देवान, श्री मन्जु देवान, श्री जितेन्द्र देवान, श्री मदन जिमी, श्री शान्त जिमी, श्री हर्क जिमी लगाएत संस्थापक हुनुहुन्छ |

उक्त संस्था आदिवासी याक्खा जाति, याक्खा भाषा, लिपि, कला, धर्म, संस्कृतिको संरक्षण सम्बर्द्धन गर्नुको साथै सामाजिक तथा यस संग सम्बन्धित विभिन्न कार्यक्रमहरू संचालन गर्दै नेतृत्वको बिकाश गर्ने, एवं मुलुक भित्र र बाहिरका समुदाय संग सदभावना अभिवृद्धि गरी देश बिकाशमा सहयोग पुर्याउने उद्देश्यले संघ/संस्था दर्ता ऐन २०३४ बमोजिम जिल्ला प्रशासन कार्यालय काठमाडौमा दर्ता भई समाज कल्याण परिषदमा समेत आबद्द छ | संघको केन्द्रीय कार्यालय काठमाडौमा रहेको छ |

Read More…….